Kiedy kupujesz używany samochód, możesz zadawać sobie pytanie, czy jego silnik jest w dobrej kondycji. Może wydaje się, że wszystko działa, jak należy – nie dymi, nie szarpie, odpala od razu. Jednak to, co naprawdę decyduje o stanie technicznym jednostki napędowej, często ukryte jest głęboko pod maską – na przykład w obrębie wału korbowego.
Wał korbowy
Wał korbowy to jeden z tych komponentów silnika, który – choć niewidoczny i najczęściej pomijany w rozmowach o stanie technicznym auta – pełn funkcję absolutnie kluczową. To on zamienia ruch posuwisto-zwrotny tłoków w ruch obrotowy, który napędza cały samochód. Jeśli silnik porównać do serca, wał korbowy jest jego aortą – bez niego nie da się przesłać żadnej energii dalej.
Gdzie znajduje się wał w samochodzie?
Wał korbowy znajduje się wewnątrz bloku silnika, tuż poniżej cylindrów. Osadzony jest w tzw. panewkach głównych, które stabilizują jego pozycję, i połączony z tłokami za pomocą korbowodów. Każdy jego obrót to wynik setek tysięcy mikroeksplozji, jakie zachodzą w cylindrach. To właśnie jego praca wprawia w ruch koła – ale też właśnie dlatego narażony jest na ogromne przeciążenia.
Wał korbowy – budowa
Budowa wału korbowego to inżynieryjne arcydzieło. Choć wygląda dość niepozornie – jak wydłużony kawałek metalu z kilkoma „łopatkami” i kanałami olejowymi – to musi wytrzymać niewyobrażalne siły. Składa się z czopów głównych, czopów korbowych, ramion oraz przeciwwag. Każdy z tych elementów jest precyzyjnie wyważony, a jego nawet minimalne uszkodzenie może skutkować katastrofalnymi konsekwencjami.
Budowa wału korbowego a jego rola
Dlaczego konstrukcja wału jest tak istotna? Jego zadaniem jest nie tylko przekazywanie energii, ale też minimalizowanie wibracji i zapewnienie równomiernej pracy silnika. Wał musi być idealnie prosty i wyważony – każde skrzywienie, pęknięcie czy nawet nadmierne zużycie panewki może spowodować zakłócenia pracy całej jednostki napędowej.
Wał korbowy – budowa i możliwe usterki
Najczęstsze usterki wału korbowego to pęknięcia, nadmierne zużycie czopów, wyrobienie panewek lub zerwanie korbowodu. Objawy? Metaliczne stukanie z wnętrza silnika, spadek mocy, nierówna praca jednostki, czy nawet całkowity brak możliwości uruchomienia pojazdu. Usterki te często są wynikiem zaniedbań – zbyt rzadkiej wymiany oleju, jazdy na niskim poziomie smarowania, przegrzewania silnika czy po prostu przebiegu, który dawno już przekroczył bezpieczny limit eksploatacyjny.
Płaski wał korbowy
Ciekawym przypadkiem konstrukcyjnym jest tzw. płaski wał korbowy, wykorzystywany m.in. w silnikach wyczynowych i sportowych. Pozwala on uzyskać lepsze osiągi przy wyższych obrotach, ale kosztem większych wibracji i mniejszej trwałości. W samochodach osobowych stosowany jest rzadziej, ale warto wiedzieć, że taki rodzaj wału jeszcze bardziej wymaga idealnej geometrii i doskonałego smarowania.
Co, gdy wał samochodowy przestaje działać?
Uszkodzony wał to jeden z najczarniejszych scenariuszy dla właściciela auta. Naprawa zazwyczaj nie jest możliwa w prosty sposób – najczęściej oznacza to konieczność wymiany całego silnika lub jego kapitalnego remontu. Co gorsza, objawy uszkodzenia wału są trudne do wychwycenia na pierwszy rzut oka – szczególnie przez laika, który kupuje auto z drugiej ręki, sugerując się głównie jego wyglądem czy przebiegiem.
Wał silnika – jak rozwiązać problem?
Najlepszym rozwiązaniem problemu z uszkodzonym wałem… jest niedopuszczenie do jego zakupu. Właśnie dlatego w Autotesto tak dużą wagę przykładamy do szczegółowego badania silnika podczas sprawdzenia auta przed kupnem. Nasz rzeczoznawca nie tylko słucha pracy jednostki napędowej, ale także ocenia jej kulturę jazdy, sprawdza szczelność, analizuje osiągi na różnych obrotach i wykonuje pełną dokumentację fotograficzną. Dzięki naszej analizie – obejmującej aż 350 punktów kontrolnych – dowiesz się, czy dany samochód ma realne szanse na długą eksploatację, czy też w jego wnętrzu już zaczyna się rodzić problem, który wkrótce doprowadzi do awarii silnika. Jeśli w grę wchodzi wał korbowy – lepiej wiedzieć o tym zawczasu.
Zobacz także inne nasze porady samochodowe:
Czujnik spalania stukowego – Jak działa i jakie problemy wywołuje jego awaria?
Przyczyny usterki pompy paliwowej
